Szukając informacji na temat historii papieru natron, trudno od razu znaleźć precyzyjne informacje.
Rezultaty wyszukiwania sprowadzają się do opisu technicznych właściwości papieru do pakowania. Należy zatem wykazać się sprytem i spojrzeć na barwę materiału. Piaskowy kolor jest znaczącą podpowiedzią, że genezy papieru przyjdzie szukać na terenach pustynnych.
Jednak jak daleko powinno się cofnąć pamięcią w głąb dziejów ludzkości?
Trzeba odwołać się do znajomości kultury starożytnej. To właśnie karty jej historii są źródłem cennej wiedzy.
Z czego to wynika? Współczesne przeznaczenie papieru natron jest dalekie od pierwotnego zastosowania i dlatego powszechnie używa się nazwy “papier pakowy”.
Skąd zatem powiązania ze starożytnością i sugerowanie nawiązań do obszaru pustynnego?
Odpowiedź przynosi odnalezienie sformułowania “papirus natron”. Cóż ono oznacza?
Już na szkolnych lekcjach historii uczy się, że papirus był jednym z pierwszych materiałów pełniących funkcję współczesnej kartki papieru. Przedtem wykorzystywano gliniane i drewniane tabliczki, które wyglądem nieco przypominały współczesne tablety. Na ich powierzchni można było pisać metalowym rylcem, lecz wyłącznie krótkie teksty.
Dlatego zaczęto myśleć o udoskonaleniu rozwiązania.
Czym w istocie jest papirus?
Obecnie tym mianem określa się fragment powierzchni do pisania, lecz nazwa pochodzi od surowca, z jakiego ten cenny wynalazek był wytwarzany. Papirus, a właściwie cibora papirusowa to rodzaj trzciny, która gęsto porasta brzegi rzek, mokradeł i bagnisk na kontynencie afrykańskim oraz część wysp Oceanu Indyjskiego. Popularność zawdzięcza obecności w delcie Nilu.
Egipcjanie w okresie starożytnym stanowili jedną z najbardziej rozwiniętych cywilizacji. Ich pozycja jest zasługą osiągnięć w dziedzinie matematyki czy astronomii.
W powszechnej świadomości słyną zaś z odkrycia właściwości łodyg papirusu. Sposób, w jaki udało im się wytwarzać trwały materiał piśmienniczy, budzi podziw nawet współczesnych archeologów.
Może to wprawiać w niedowierzanie, lecz próba odtworzenia procesu technologicznego dawnymi metodami spala na panewce i nie daje takiego efektu, jaki udało się osiągnąć Egipcjanom.
Materiał kruszy się i nie stanowi dobrego podłoża dla tuszu. Patrząc na te egzemplarze trudno uwierzyć, że starożytne papirusy przetrwały w dobrej formie aż 4500 lat.
Jak tworzono dawny papier?
Łodygę papirusu delikatnie rozwijano i rozkładano, aby poskręcana struktura były maksymalnie płaska. Następnie układano pojedyncze paski obok siebie poprzecznie i pionowo. W ten sposób powstawała ściśle przylegająca do siebie szachownica. Wówczas fragmenty moczono w wodzie, a następnie prasowano.
Na brzegach słonego Nilu, oprócz trzciny papirusowej, występuje także rzadki minerał, czyli natron, od którego nazwę wziął współczesny papier pakowy.
Natron powstaje w wyniku krystalizacji sodu. Dzięki temu wzbogaca chemiczny skład wody, więc namoczony w niej papirus zyskuje na wytrzymałości.
Oprócz związków z historią papiernictwa, natron zasłużył się jako surowiec niezbędny w procesie balsamowania zwłok. Podczas mumifikacji ciało zmarłego moczono w tej naturalnie występującej sodzie przed ponad dwa miesiące. W ten sposób, w procesie tzw. dehydratacji, pozbywano się z organizmu zgromadzonej w nim wody.
Aleksandria założona przez najbardziej ambitnego Macedończyka w historii, słynęła ze swojej biblioteki. Jej pierwszy księgozbiór liczył około tysiąc zwojów, odziedziczonych jeszcze po Arystotelesie, który jako pierwszy gromadził dzieła w swoim Likejonie już w IV w. p.n.e.
To właśnie uczniem wybitnego filozofa był Aleksander Wielki - pomysłodawca powstania nowego centrum życia naukowego starożytnej Grecji.
Biblioteka Aleksandryjska nie zachowała się do naszych czasów, ale o jej budowie rozpisywał się w I w. n.e. rzymski protoplasta architektów - Witruwiusz.
Pisał w swych dziełach, że projekt biblioteki uwzględnia aspekt ochrony starożytnego papieru przed szkodliwym działaniem wilgoci. Pomysł polegał na podwójnej konstrukcji ścian, pomiędzy którymi znajdzie się powietrze zapewniające odpowiednie warunki do przechowywania zwojów.
Wprawdzie Egipcjanie zapoczątkowali produkcję papirusu, lecz to w Aleksandrii zaczęto wytwarzać go niemal na masową skalę. Z czasem w katalogu znajdowało się coraz więcej dzieł z różnych dziedzin.
Do miasta ściągały najtęższe umysły ówczesnego świata, które zgłaszały zapotrzebowanie na surowiec. Produkcja papirusu ruszyła pełną parą.
Dziś papirus wytwarzany jest wyłącznie na potrzeby edukacyjne. Proces powstawania materiału pokazuje się dzieciom, aby chętniej poznawały historię starożytną.
Obecnie tzw. papier natron wykorzystuje się do pakowania prezentów. Wyróżnia się także trwałością, więc należy do grupy mocnych papierów. Produkuje się go z przetworzonej masy drzewnej lub makulatury. Stąd ten brązowy, naturalny kolor.
Chociaż oczywiście w języku potocznym funkcjonuje o dziwo jako “szary papier”. Rola natronu używanego w drukarni ma około metr średnicy i półtora metra wysokości.
Papier pakowy może znaleźć zastosowanie nie tylko w branży opakowań.
W 1957 roku Wiesław Schier opracował popularny do dziś model samolotu, któremu nadał sympatycznie brzmiącą nazwę “Wicherek”.
Było to swego rodzaju osiągnięcie w tej hobbystycznej dziedzinie, ponieważ na bazie tego projektu rozwijała się dalsza myśl polskiego modelarstwa. Ponadczasowość konstrukcji wyraża się w prostocie.
Ponad 60 lat temu Schier do produkcji wykorzystał niemal wyłącznie naturalne materiały. Wystarczyło połączyć sklejkę gospodarczą, listewki sosnowe i właśnie papier natron. Samolot był przez to lekki i mógł swobodnie szybować w powietrzu.
Jak udało się wykazać, nawet zwykły, szary papier może mieć wspaniałą i pełną ciekawych wątków historię. Pakując prezenty najbliższym, należy zatem zawsze pamiętać o przeszłych pokoleniach, które wyłącznie wysiłkiem umysłu potrafiły udoskonalić na przestrzeni kilku tysiącleci tak użyteczny produkt.
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 roku (RODO), informuję że:
Na naszych stronach używamy technologii, takich jak pliki cookie, do zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu personalizowania treści i reklam oraz analizowania ruchu na stronach i w Internecie. Pragniemy zapoznać Cię ze szczegółami stosowanych przez nas technologii oraz z przepisami, które niebawem wejdą w życie, tak aby dać Ci pełną wiedzę i komfort w korzystaniu z naszych serwisów internetowych. Zapoznaj się z poniższymi informacjami przed przejściem do serwisu. Klikając przycisk „przejdź do serwisu” lub zamykając to okno zgadzasz się na postanowienia zawarte poniżej.
Z dniem 25 maja 2018 r. rozpoczyna obowiązywanie Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane popularnie jako „RODO”). RODO obowiązywać będzie w identycznym zakresie we wszystkich krajach Unii Europejskiej.
Dane osobowe to, zgodnie z RODO, informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej. W przypadku korzystania z naszego serwisu takimi danymi są np. adres e-mail, adres IP, a w przypadku złożenia zamówienia - imię, nazwisko oraz adres. Dane osobowe mogą być zapisywane w plikach cookies lub podobnych technologiach (np. local storage) instalowanych przez nas na naszej stronie i urządzeniach, których używasz podczas korzystania z naszych usług.
Przetwarzanie danych osobowych wymaga podstawy prawnej. RODO przewiduje kilka rodzajów takich podstaw prawnych dla przetwarzania danych, a w przypadkach korzystania z naszych usług wystąpią, co do zasady trzy z nich:
Twoje dane, w ramach naszych usług, przetwarzane będą wyłącznie w przypadku posiadania przez nas lub inny podmiot przetwarzający dane jednej z dopuszczonych przez RODO podstaw prawnych i wyłącznie w celu dostosowanym do danej podstawy, zgodnie z opisem powyżej. Twoje dane przetwarzane będą do czasu istnienia podstawy do ich przetwarzania – czyli w przypadku udzielenia zgody do momentu jej cofnięcia, ograniczenia lub innych działań z Twojej strony ograniczających tę zgodę, w przypadku niezbędności danych do wykonania umowy – przez czas jej wykonywania, a w przypadku, gdy podstawą przetwarzania danych jest uzasadniony interes administratora – do czasu istnienia tego uzasadnionego interesu.
Twoje dane będą przetwarzane przez Administratora danych osobowych oraz i Zaufanych Partnerów, którym zostaną przekazane w celach analizy. W każdym takim przypadku przekazanie danych nie uprawnia ich odbiorcy do dowolnego korzystania z nich, a jedynie do korzystania w celach wyraźnie przez nas wskazanych. Dzięki temu możemy np. lepiej dobrać najciekawsze lub najtańsze oferty dopasowane dla Ciebie. W każdym przypadku przekazanie danych nie zwalnia przekazującego z odpowiedzialności za ich przetwarzanie. Dane mogą być też przekazywane organom publicznym, o ile upoważniają ich do tego obowiązujące przepisy i przedstawią odpowiednie żądanie, jednak nigdy w innym przypadku.
Na naszych stronach internetowych i w aplikacjach używamy technologii, takich jak pliki cookie, local storage i podobnych służących do zbierania i przetwarzania danych osobowych oraz danych eksploatacyjnych w celu personalizowania udostępnianych treści i reklam oraz analizowania ruchu na naszych stronach. Cookies to dane informatyczne zapisywane w plikach i przechowywane na Twoim urządzeniu końcowym (tj. Twój komputer, tablet, smartphone itp.), które przeglądarka wysyła do serwera przy każdorazowym wejściu na stronę z tego urządzenia, podczas gdy odwiedzasz różne strony w Internecie.
Zgodnie z RODO przysługują Ci następujące uprawnienia wobec Twoich danych i ich przetwarzania przez nas i Zaufanych Partnerów.
Jeśli udzieliłeś zgody na przetwarzanie danych możesz ją w każdej chwili wycofać.
Masz również prawo żądania dostępu do Twoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do przeniesienia danych, wyrażenia sprzeciwu wobec przetwarzania danych oraz prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego. Uprawnienia powyższe przysługują także w przypadku prawidłowego przetwarzania danych przez administratora.
Jeśli chcesz zgodzić się na przetwarzanie przez nas Twoich danych osobowych zebranych w związku z korzystaniem przez Ciebie z naszej strony w celach marketingowych (obejmujących niezbędne działania analityczne i zestawianie w profile marketingowe na podstawie Twojej aktywności na stronach internetowych) w tym ich przetwarzanie w plikach cookies itp. instalowanych na Twoich urządzeniach i odczytywanych z tych plików przez Administratora danych osobowych. Możesz w łatwy sposób wyrazić tę zgodę, klikając w przycisk „Przejdź do serwisu” lub zamykając to okno. Wyrażenie zgody jest dobrowolne.
Dane osobowe o których mowy powyżej udostępniane są wyłącznie zaufanym partnerom w celach statystycznych oraz w celu realizowania dodatkowych usług dostępnych w serwisie.
Zaufanie partnerzy: